Hafta içinde Rusya ve Ukrayna dışişleri bakanlarının bir araya geldiği Antalya Diplomasi Forumu’nu sona erdi… Çavuşoğlu hem etkinlik hem de gündeme dair açıklamalarda bulundu.
Çavuşoğlu, Rusya-Ukrayna krizinde En başından beri ilkeli ve diplomasiyi önceleyen bir tutum sergilediklerini kaydetti. Çavuşoğlu, Azerbaycan'ın işgal edilmiş topraklarını geri almasından sonra hem Azerbaycan hem Türkiye olarak barışa, bölgenin istikrarına vurgu yaptıklarını söyledi.
Bu amaçla Azerbaycan’ın Ermenistan'a kapsamlı bir barış anlaşması teklif ettiğini dile getiren Çavuşoğlu, “Ermenistan’ın buna cevap vermesi bekleniyor. Barış anlaşmasından bahsediyoruz. Bir arabuluculuktan bahsetmiyoruz. Herkesin üzerine düşeni yapması gerekir. Aliyev’in 3+3 formatında güney Kafkasya ülkeleri, Türkiye, İran Rusya formatında toplantı teklifinde bulununca ilk desteği Erdoğan verdi. İlk toplantı Rusya'da yapıldı. Yarın ilişkiler normalleşirse, barış anlaşması da olursa neden Ermenistan’ı da buna dahil etmeyelim. Barış ve istikrardan bahsediyoruz. Ermenistan'ın da aynı anlayış içinde olması gerekiyor. Bana göre bir barış anlaşmasının müzakeresinde üçüncü bir tarafa ihtiyaç olmamalı. Biz Ermenistan’la Azerbaycan arasındaki atılacak her adımı destekliyoruz. Ermenistan’la olan, şu anda yürüttüğümüz sürece de Azerbaycan destek veriyor. Azerbaycan’la her konuda istişare ederiz. Kimse bunu yadırgamasın. İki devletiz ama bir milletiz. Bundan sonraki süreçte de böyle olacak” dedi.
“AFGANİSTAN’IN GEÇİCİ YÖNETİMİNİ DAVET ETMEMİZ DOĞALDIR”
Forumda Taliban yönetiminin uluslararası tanınma çağrısı ve Kabil Havalimanı sürecinin durumunun sorulması üzerine Çavuşoğlu, “Antalya Diplomasi Forumu’nun kapsayıcı olmasını istiyoruz. Herkesi davet ettik. Burası özgür bir ortam, herkesin sesi buradan duyulsun istiyoruz. Afganistan paneli de vardı. Afganistan'ın geçici yönetimini davet etmemiz de doğaldır. Herkes Afganistan için bir şeyler söylüyor, Afganistan’ın da orada olmasında fayda var. Afganistan'ı da dinlemek lazım. Uluslararası tanınmak için hangi adımları atmaları gerektiğini dostane bir şekilde kendilerine söyledik. Tanınma olmadan Afganistan’daki birçok sorun çözülmez. Herkes insani yardım yapıyor ama ülkenin güvenliği, istikrarı, ekonomisi için atılması gereken başka adımlar var. Tanınma için Afganistan yönetiminin de kapsayıcılık dahil bazı olumlu adımları atması lazım. Mesaj değil, adım görmemiz lazım. Biz de, dünya da bunu bekliyor. Tanıma konusunda çok da aceleci davranmıyoruz” cevabını verdi.
Kabil Havalimanı ile ilgili Katar’la mutabakatımız var” diyen Çavuşoğlu, “Taliban yönetimi ile anlaşılırsa nasıl işleteceğimiz görev dağılımı dahil Katar'la Türkiye arasında firmalar arasında hiçbir sorun yok. Ortak bir şirkette kuruldu. Taliban’la müzakereler yürütülüyor. Taliban’ın İstanbul – Doha – Afganistan’da Kabil'de güçlü şekilde yaptığımız görüşmelerde ilettiğimiz teklifler var. Bu projeyi kar getirici bir proje olarak görmüyoruz. Biraz da kalkınma desteği olarak görüyoruz Katar’la birlikte. Sahadaki şartların ve taleplerin de karşılanması gerekiyor. Şu anda tam anlamıyla bunu gördüğümüzü söyleyemeyiz. Arada bazı farklılıklar var. Tam mutabakat sağlanmadı. Ama bazı detaylarda görüş ayrılığı var. Onların isteği üzerine üç havalimanı da yönetmeye başlayacağımızı mutabakatımıza koyduk” dedi.
“RUSYA’YA YAPTIRIMLAR SORUNU ÇÖZMEZ”
Çavuşoğlu, Rusya’ya uygulanan yaptırımlarla ilgili olarak da, “Türkiye’nin tutumu başından beri ilkeli, net, açık. Bazı açıklamalarımız ve attığımız adımlar Rusya’yı rahatsız edebiliyor. Bazı atmadığımız adımlarla ilgili Batı beklenti içinde oluyor, ama bunu açıklıyoruz. Bizde bunları iyi şekilde anlatıyoruz. Hava sahasının kapatılması. Montrö Anlaşması'nın ilgili maddelerinin yerine gelmesi halinde ilgili maddeleri uygulayacağımızı söyledik. Montrö’ye göre hava sahasını kapatamayız. Burada hukuki bir yükümlülük var. Diğer taraftan yaptırımların sorunu çözmeyeceğine inanıyoruz. Türkiye'nin bu konudaki tutumunda bir değişiklik yok” ifadesini kullandı.
Çavuşoğlu, Rusya-Ukrayna savaşında ateşkese ulaşılması gerektiğini de vurguladı.