Anayasa Mahkemesi, AKP’nin Yassıada’da “Demokrasi ve Özgürlükler Adası” projesini denetimden kaçırarak yaptırabilmek için kanuna 2013 yılında eklediği maddeyi iptal etti.
Anayasa Mahkemesi, iptal kararını Danıştay Altıncı Dairesi’nin itirazı üzerine verdi.
Danıştay Altıncı Dairesi başvuru kararında, Kıyı Kanunu ve Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu başta olmak üzere tüm imar mevzuatının planlama faaliyetleriyle ilgili olarak öngördüğü kısıtlayıcı hükümlerin ve usulün amacının kamu yararı olduğunu vurguladı.
“VATANDAŞIN SERBESTÇE DOLAŞMA HAKKINI ORTADAN KALDIRIYOR”
Kararda, itiraz konusu kural uyarınca hazırlanan proje ve planların, kişilerin Yassıada kıyılarından serbestçe yararlanması hakkını ortadan kaldıracağı, kamu yararına aykırı şekilde yapılar inşa edilebileceği, kanunun öngördüğü kısıtlayıcı hükümleri ve usulü de etkisiz kılacağı kaydedildi.
“DENETİMİ İMKANSIZ”
Ayrıca Yassıada’da yapılacak imar düzenlemelerinin ve uygulamalarının imar mevzuatına uygun olma şartının ortadan kaldırılması suretiyle kurala konu uygulama ve düzenlemelerin mevzuata uygunluğunun idari kurullarca denetiminin imkansız kılınacağı ve bu itibarla imar hukukunda denetimsiz bir alanın oluşacağı, bu durumun ise devletin bu konudaki gözetim ve denetim görevini yerine getirmesine engel oluşturacağı belirtildi.
Buna göre kuralın Anayasa’ya aykırı olduğu açıklandı.
“SİVRİADA’YLA AYNI DURUMDA”
Danıştay’ın bu başvurusu üzerine, Anayasa Mahkemesi tarafından yapılan incelemede daha önce Sivriada’yla ilgili benzer durumda alınan karara atıf yapılarak, kuralın benzer biçimde Anayasa’ya aykırı olduğu tespit edildi.
AYM: OYBİRLİĞİYLE İPTALİNE
Anayasa Mahkemesi neticede şu hükmü kurdu:
Kanuna 2013 yılında eklenen düzenlemenin Anayasa’ya aykırı olduğuna ve İPTALİNE 16 Şubat 2023 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.
İPTAL EDİLEN MADDE:
“Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devrete Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun’a eklenen ve AYM tarafından iptal edilen madde şöyle:
Ek Madde 2 – (Ek: 3/4/2013-6456/27 md.)Kültür ve Turizm Bakanlığı, Yassıada ve Sivriada'da bu Kanun kapsamında, 4 üncü maddenin üçüncü fıkrasındaki düzenlemeye tabi olmaksızın, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına veya üst kuruluşlarına doğrudan sözleşme yapma suretiyle kültürel ve turizm amaçlı yatırım ve hizmetler yaptırabilir.
Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları veya üst kuruluşları, bu madde kapsamındaki yatırım ve hizmetleri kendileri yapabileceği gibi başka şirketler vasıtasıyla da yapabilirler. Bu şirketlerin daha önce yap-işlet-devret projesi üstlenmiş olması bu madde kapsamında yeni bir proje yüklenilmesine engel değildir.
Yassıada ve (İptal ibare: Anayasa Mahkemesinin 26/6/2019 tarihli ve E.:2018/70; K.:2019/54 sayılı kararı ile) (…) yapılacak olan planlama, imar ve inşaat uygulamaları ile diğer düzenlemeler 4/4/1990 tarihli ve 3621 sayılı Kıyı Kanunu hükümlerine ve diğer mevzuatta yer alan kısıtlama ve prosedürlere tabi değildir.