Adalar'da faytondan sonra minibüs tartışması yaşanıyor. Adalar sakinleri sefere konulan minibüslere karşı eylemlerini sürdürürken, İistanbul Büyükşehir Belediyesi'nden (İBB) "Adalar ilçesinde toplu ulaşım hizmetinin verilmemesi yasal olarak mümkün olmadığı gibi Adalar’da yaşayan farklı yaş ve farklı sağlık durumdaki insanların hastane, okul, mezarlık, sahil gibi istedikleri yere ulaşımlarının sağlanabilmesi açısından bir zaruriyet. 16 kilometrekare alana sahip olan Adalar ilçesinde yaz ve kış gibi yılın farklı mevsimlerinde ulaşım tamamen yaya olarak sağlanamayacağı gibi resmi tatil günlerinde ve hafta sonlarında nüfusu 60 bini aşan Adalar’a gelen turistlerin de ulaşımının sağlanması gerekiyor" açıklaması yapıldı.
İETT'nin sefere koyduğu minibüslere proje aşamasından itibaren karşı çıkan Adalılar, ilk olarak imza kampanyası düzenledi. Adalar'ın doğal, kültürel, kentsel sit alanı olduğuna dikkat çeken Adalar sakinleri, asıl sorunun taşıma kapasitesinin dikkate alınmadan 60 bin kişinin ilçeye yığılması olduğunu belirtiyor.
Minibüslerin seferlerine başlamasıyla hemen hemen her gün eylem yapan, zaman zaman da polis müdahalesiyle karşılaşan Adalar sakinleri, gerekçelerini "Burası taşıt trafiğine kapalı bir yer. Biz burada kedimizle, köpeğimizle, kirpimizle, bisikletimizle, el arabamızla huzurlu bir hayat yaşıyoruz. Bunun bozulmasını istemiyoruz" şeklinde dile getiriyor.
Eylemlere sanatçı, aydın ve gazetecilerden de destek geliyor. Adalar'da bugünkü eylemde basın açıklaması yapan şair Ataol Behramoğlu, "Adalara dayatılan azman minibüsler akla, mantığa, zevke, estetiğe, Adaların kimliğine, kültürüne, yaşam alışkanlıklarına ve değerlerine, kısaca her şeyine aykırıdır. İBB’yi akla davet ediyorum" ifadelerini kullandı.
Adalıların "Azmanbüs" olarak adlandırdığı minibüslere karşı eylemler devam ederken İBB, "Aslında Adalar'da ne oluyor?" başlığıyla bir açıklama yaptı.
Açıklamada, "İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı İstanbul Büyükşehir Belediyesi, diğer 38 ilçede olduğu gibi Adalar ilçesinde de toplu ulaşım hizmeti veriyor. Yasal zorunluluk olan bu hizmet, yaz aylarında günlük nufüsü 60 bini bulan Adalar için bir ihtiyaç. Kış aylarında da dezavantajlı ada sakinleri için olmazsa olmaz. İBB, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Meclisi’nin 16 Ocak 2020 tarihli kararı ile Adalar’daki faytonları kaldırdı. Zaman kaybetmeden, toplu ulaşım için 40 adet 13 kişilik, elektrikli, L sınıfı tescilsiz araç ile toplu taşıma faaliyetlerine başlandı. Ancak bu araçların lisans süresi doldu. Bu kez de 12 farklı ülkede kullanılan ASELSAN ve KARSAN’ın ortak üretimi olan lisanslı, elektrikli, güvenlik donanımlarına sahip yeni araçlar hizmete alındı" ifadelerine yer verildi.
Açıklamada, şöyle devam edildi:
"İETT’nin kar elde etmeden yaptığı, İBB tarafından sübvanse edilen toplu taşıma uygulamasıyla ilgili bugüne kadar neler yaşandı?
Kim ne dedi ? Aslında ne oldu ? İşte tüm soruların yanıtları:
Adalar İlçesi, İstanbul’un diğer 38 ilçesi gibi İstanbulluların ikamet ettiği, yaz aylarında günlük nüfusu 60 bini aşan bir ilçedir. İBB ve bağlı kuruşuşu İETT, diğer tüm ilçelerde olduğu gibi Adalar İlçesi’nde toplu taşıma dahil olmak üzere tüm yerel yönetim hizmetini sağlıyor.
Atlı faytonlar ne zaman kalktı?
Atlı faytonlarla yapılan toplu taşıma hizmeti, çevreye yaydığı kirlilik, çok yüksek ve standart olmayan ücretle taşımacılık yapılması, atlara uygulanan şiddet ve kötü muamele sebebiyle İstanbul Büyükşehir Belediyesi Meclisi’nin 16 Ocak 2020 tarihli kararı ile iptal edildi.
İETT hangi araçlarla hizmet veriyordu?
UKOME’nin 6 Şubat 2020 tarihli kararına istinaden İETT, Adalar İlçesi’nde tüm Ada halkının toplu ulaşım hizmetinin sağlanması amacıyla 40 adet 13 kişilik, elektrikli, L sınıfı tescilsiz araç ile toplu taşıma faaliyetlerini sürdürdü.
Yeni araçlara neden geçildi?
Mevcut 13 kişilik, elektrikli, L sınıfı tescilsiz araçların UKOME tarafından verilen kullanım izin süresi 30 Nisan 2024 tarihinde sona erdi. Bu nedenle yine elektrikli, sessiz ve çevreci olan ancak ilgili mevzuat gereği M sınıfı ve tescilli olması gereken araçlar hizmete alındı.
İETT tarafından, Adalar’a özel olarak üretilmesi istenen yeni elektrikli araçlar için açılan ihalelere ulusal ve uluslararası araç üreticilerinin katılım sağlamaması sebebiyle T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Sanayi İşbirliği Projesi kapsamında ASELSAN ve KARSAN’ın ortak üretimi olan lisanslı, elektrikli, güvenlik donanımlarına sahip araçlar alındı.
Hizmete alınan yeni, M sınıfı lisanslı araçlar;
- Sıfır emisyonlu,
- Yüzde 100 elektrikli,
- Engelli erişimine uygun,
- Sessiz,
- Tek şarj ile 150 km menzile sahip olan ve ilave şarja ihtiyaç duymadan Büyükada’da 21 tur hizmet verebilen,
- 12 kişilik oturma kapasitesine sahip,
- Yeni nesil güvenli ulaşım sistemlerine sahip araçlardır.
Bu araçlar sadece Türkiye'de mi kullanılıyor?
Adalar İlçesi’nde hizmete başlayan araçlar Fransa, Almanya, İtalya, İsviçre, Polonya, Hırvatistan, Japonya, Portekiz, Romanya, İspanya, ABD ve Kanada’da kullanılıyor.
Büyükada, Heybeliada, Burgazada ve Kınalıada’dan oluşan Adalar ilçesindeki nüfusun büyük bir bölümü, faytonların kaldırılmasından ve toplu ulaşımın İBB ve İETT tarafından 2020 yılından bu yana tamamen net, programlı ve ekonomik olarak sağlanmasından memnun olduğunu ifade ediyor. Ancak Ada halkının bir kısmı ise Adalar İlçesi’nde toplu taşıma faaliyetinin olmaması gerektiğini, Adalar’da ulaşımın yürüme ile sağlanabileceğini savunuyor. Bir kısmı ise kullanım izin süresi dolan tescilsiz elektrikli araçların devam etmesini, yeni gelen tescilli, güvenli ve elektrikli araçların boyutunun daha büyük olduğu gerekçesiyle yeni araçları istemediğini ifade ediyor.
Adalar'da toplu ulaşım hizmetinin sağlanmaması mümkün mü?
Adalar İlçesi’nde toplu ulaşım hizmetinin verilmemesi, yasal olarak mümkün olmadığı gibi Adalar’da yaşayan farklı yaş ve farklı sağlık durumdaki insanların hastane - okul – mezarlık – sahil gibi istedikleri yere ulaşımlarının sağlanabilmesi açısından bir zaruriyet.
16 kilometrekare alana sahip olan Adalar İlçesinde, yaz ve kış gibi yılın farklı mevsimlerinde ulaşım tamamen yaya olarak sağlanamayacağı gibi resmi tatil günlerinde ve hafta sonlarında nüfusu 60 bini aşan Adalar’a gelen turistlerin de ulaşımının sağlanması gerekiyor.
İETT Adalar'da kar ediyor mu?
İETT Adalar’da, İstanbul’un diğer tüm ilçelerinde olduğu gibi toplu ulaşımı bir kamu görevi olarak yürütüyor. İETT’nin gelirlerinin, giderlerini karşılama oranı sadece yüzde 35 seviyesinde. Toplu ulaşım maliyeti İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından sübvanse ediliyor"