Dolar kurunun her gün rekorunu tazelemesi zamları beraberinde getiriyor. Zamlardan en çok etkilenen ürünlerden biri de, yarısından fazlası 'vergi'den oluşan alkollü içecekler.
Alkol zamlandıkça sahte içkiden ölümlerde artış yaşanıyor. 10 Aralık’tan bugüne kadar İstanbul, Yalova, Mersin, Gaziantep, Erzincan, Antalya, Kahramanmaraş, Amasya, Aksaray ve Sivas‘ta 34 kişi sahte içki yüzünden hayatını kaybetti. Birçok kişi ise yoğun bakım servislerinde tedavi görüyor.
Polis ekipleri yaşanan ölümler sonrası kaçak metil alkol üreten depolara ve sahte içki satan tekel bayilerine operasyon düzenledi.
17 ARALIK
Ankara: Kahramankazan ilçesinde içki içtikten sonra fenalaşan 3 kişi Hamdi Eriş Devlet Hastanesinde tedavi gördü. E.T. hayatını kaybetti. Bir kişi tedavisinin ardından taburcu edilirken, diğer kişinin tedavisinin sürdüğü öğrenildi. Sahte içki ürettiği iddiasıyla gözaltına alınan R.E. tutuklandı.
16 ARALIK
Aksaray: 2 çocuk babası Erkan Partal evinde eşi tarafından ölü bulundu. Evde plastik şişe içinde sahte içki bulan polis, terzilik yapan 56 yaşındaki Partal’ın alkol zehirlenmesi sonucu hayatını kaybettiği üzerinde duruyor.
Erkan Partal
Amasya: 41 yaşındaki 2 çocuk annesi S.Ç. iddiaya göre sahte içkiden zehirlendi. Amasya’da kaldırıldığı hastaneden 4 gün önce Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’ne sevk edilen S.Ç. kurtarılamayarak hayatını kaybetti.
Antalya: Manavgat ilçesinde sahte içkiden zehirlenen A.H.K., G.Ö., M.Y. ve A.Ç. hayatını kaybetti. E.Ö., E.T., H.S.’nin ise tedavileri sürüyor. İş yerinde sahte içki sattığı belirlenen M.O. çıkarıldığı mahkeme tarafından tutuklanarak cezaevine kondu.
15 ARALIK
İstanbul: Esenyurt’ta sahte içkiden zehirlenen Türkmenistan uyruklu Jobborkul Rakhmonov kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetti. Aynı mahallede yaşadıkları öğrenilen 2 kişinin yoğun bakımdaki tedavileri sürüyor. 30 yaşındaki Rakhmonov’un sahte içkiyi aldığı adreslere yapılan baskında 3 kişi gözaltına alındı. Rakhmonov dışında Esenyurt’ta 3’ü yabancı uyruklu 6 kişinin daha sahte içkiden öldüğü açıklandı.
Ali Eser
Mersin: Mut ilçesinde, sahte içkiden zehirlenen Ali Eser evinde ölü bulundu. Eser’le birlikte aynı sahte içkiden içen M.A. ve M.S.’nin hastanedeki tedavisi sürüyor.
Gaziantep: Nizip ilçesinde 10 sahte içki zehirlenmesi nedeniyle hastaneye kaldırıldı. Erol Cengiz, Özgür Türkmen, Mustafa Pak ve Yunus Yurtseven tedavi gördükleri çeşitli hastanelerde yaşamlarını yitirdi. 6 kişinin tedavileri ise devam ediyor.
Yunus Yurtseven
14 ARALIK
Erzincan: Metil alkol zehirlenmesi şüphesiyle hastaneye kaldırılan dört kişiden Halil Başer (72) ile Aydın Gürkan yaşamını yitirdi. İçtikleri sahte içki yüzünden alkol komasına giren Y.A. ve K.B.‘nin tedavileri sürüyor.
13 ARALIK
İstanbul: Avcılar’da bir tekel bayisinden 80 TL’ye 50 cl’lik sahte içki alan İbrahim Kaşıkçı gece saatlerinde evinde fenalaştı. Kızının 112’yi aramasıyla hastaneye kaldırılan 52 yaşındaki Kaşıkçı hayatını kaybetti. Tekel bayisinde yapılan aramada 200 şişe sahte içki gele geçirildi, dükkanın sahibi suçunu itiraf ederek, sahte içkileri aldığı kişinin ismin verdi.
İbrahim Kaşıkçı
Yalova: Çınarcık ilçesinde metil alkolden yaptıkları içkiyi içen Ekrem T. (56) iş yerinde ve yakın arkadaşı Mehmet Y. (66) ise evinde ölü bulundu. Yakınları, iki arkadaşın uzun süredir kendileri için içki ürettiklerini söyledi.
Abidin Uçurum
12 ARALIK
Antalya: Kepez ilçesinde oto tamirciliği yapan Abidin Uçurum iş yerinde fenalaştı. Gözlerinin görmediğini söyleyen Uçurum, kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetti.
11 ARALIK
Kahramanmaraş: İçki içtikten sonra rahatsızlanan 7 kişi hastanelere başvurdu. Şahin Büyüksakallı (55), Abdullah Çam (62), Ali Kalaycı (71) ve Aytekin Karagenç (65) yaşamını yitirdi. İl Emniyet Müdürü Salim Cebeloğlu, zehirlenen kişilerin internet üzerinden etil alkol siparişi verdiklerini tespit ettiklerini söyledi.
Aytekin Karagenç
İstanbul: Fatih’te arkadaşlarıyla birlikte doğum günü partisi veren İstanbul Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi öğrencisi Kemal Ahmedenov evinde ölü olarak bulundu. 32 yaşındaki Türkmenistan uyruklu Ahmedenov’un ölüm nedeninin sahte içki olduğu ortaya çıktı.
Şakir Deliktaş
10 ARALIK
Sivas: Zara ilçesinde sahte içkiden zehirlenen Şakir Deliktaş (62), Bülent Ekici (62), Cevdet Aydın (63) ve Güler Kılıç hayatını kaybetti. Ö.Y., M.K. ve O.U. taburcu edildi. S.P., E.Ş. ve Y.K.’nın ise yoğun bakımdaki tedavilerinin sürdüğü öğrenildi.
YARGITAY'DAN EMSAL KARAR: SAHTE İÇKİ ÜRETENLERE VE SATANLARA 'OLASI KASTLA ÖLDÜRME' SUÇUNDAN 25 YILA KADAR HAPİS
Deutsche Welle Türkçe'den Alican Uludağ'ın haberine göre; Yargıtay Ceza Genel Kurulu'nun, son üç günde 24 kişinin hayatını kaybettiği sahte içkiden ölümlerle ilgili verdiği emsal bir kararı ortaya çıktı. 2014 yılında Kırklareli’nde ürettiği el yapımı sahte içkiyi satarak bir kişinin ölümüne neden olan market sahibine verilen 16 yıl 8 aylık hapis cezasını onayan Yargıtay, sanığın suçunun "olası kastla insan öldürme" olduğunu kaydetti. Yargıtay, sanığın sahte rakının insan sağlığı için tehlikeli olup ölümlere yol açabileceğini öngörebilecek bilgiye ve tecrübeye sahip olduğunu ifade etti.
Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’na göre kaçak alkol üreten ve satanlara 3 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası veriliyor. Eğer bu suç, örgütlü bir şekilde işlenmişse verilecek ceza iki katına kadar çıkarılabiliyor. Örgütlü kaçakçılık yapanlar 12 yıla kadar hapisle yargılanıyor. Bu cezalara karşın son yıllarda sahte içki vakalarında yaşanan artışların önüne geçilemiyor. Geçen yıl da yaklaşık 100 kişi metil alkol zehirlenmesi nedeniyle hayatını kaybetti. Ve Yargıtay'ın 9 Eylül 2021 tarihli bu kararı, bundan sonra kaçak içki üreten ve satanların olası kastla öldürme suçundan 25 yıla kadar hapis istemiyle yargılanacağı anlamına geliyor.
Kırklareli'nde el yapımı sahte içkiden zehirlenen bir kişi, Lüleburgaz Devlet Hastanesi’ne kaldırılmıştı. İki gün görme kaybı yaşadığını belirten hastanın bu süreçte karın ağrısı yaşamış ve nefes almakta zorlanmıştı. Yoğun bakıma alınan ve böbrek yetmezliği meydana gelen hasta, hayatını kaybetmişti. Bunun üzerine sahte içki sattığı belirlenen marketin bodrum katındaki depoya polisler baskın yaparak bir miktar el yapımı şarap ve rakı ele geçirmişti. Savcılık, sahte içkiyi yaparak sattığı tespit edilen market sahibi hakkında olası kastla ölüme neden olma suçundan 25 yıla kadar hapis istemiyle dava açmıştı. Sanık savunmasında suçlamaları reddederek kimseye sahte içki satmadığını öne sürmüştü.
BAŞSAVCILIK İTİRAZ ETTİ
Kırklareli Ağır Ceza Mahkemesi, 2016 yılında sanığı olası kastla adam öldürme suçundan 16 yıl 8 ay hapis cezasına çarptırdı. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 1. Ceza Dairesi de bu cezayı onadı. Ancak Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, kanun yararına bozma talebiyle bu karara itiraz etti. Sanığın daha az ceza öngören bilinçli taksirle ölüme neden olma suçundan cezalandırılmasını isteyen Başsavcılık, maktulün ölümüne neden olan içkiyi sanığın sattığı konusunda tereddüt bulunmadığını belirtti. Buna karşılık sanığın zehirli içkiyi yaptığına dair her türlü şüpheden uzak, kesin ve inandırıcı kanıtların tespit edilemediğini öne süren Başsavcılık, söz konusu içkinin sanığa kimliği tespit edilmeyen üçüncü bir kişi tarafından getirildiğinin ve sanığın bu içkinin yapımında metil alkol kullanıldığını bilmediğini öne sürdü.
YARGITAY SON KARARINI VERDİ
İtirazı Yargıtay’ın en üst karar organı olan Yargıtay Ceza Genel Kurulu görüştü. Kurul itirazı reddetti ve sanığın cezasını onadı. Yargıtay, dava konusu uyuşmazlığın; sanığın eylemlerinin olası kasıtla öldürme suçunu mu yoksa bilinçli taksirle ölüme neden olma suçunu mu oluşturduğunun belirlenmesine ilişkin olduğunu kaydetti. Kararda, bakkal dükkânının bodrum katında sahte içki üretimi yaptığı anlaşılan sanığın, pet şişe içerisinde verdiği rakının sahte ve kaçak olduğunu bildiği belirtilerek şu değerlendirme yapıldı:
Sanığın sahte rakının insan sağlığı için tehlikeli olup ölümlere yol açabileceğini öngörebilecek bilgiye ve tecrübeye sahip olduğu, sanığın bu şekilde rakı sattığı kişi ya da kişilerin sağlıklarının bozulabileceğini veya ölebileceğini öngörmesine rağmen sonucu kabullenerek eylemini gerçekleştirdiğinin anlaşılması karşısında, eyleminin olası kasıtla öldürme suçunu oluşturduğu ve sanığın kabullendiği muhtemel neticeye göre cezalandırılması gerektiği kabul edilmelidir.
Olası kastın, kişinin sonucu öngörmesine karşın eylemi gerçekleştirmesi olduğunu belirten Yargıtay, bu konuda kırmızı ışıkta geçen sürücü ve düğünde alkollüyken havaya ateş açan kişiyi örnek gösterdi.
'ÖLÜMLERİN SEBEBİ VERGİLER VE ZAMLARDIR'
DW Türkçe’ye konuşan Türkiye Tekel Bayileri Platformu Başkanı Özgür Aybaş, ölümlerin nedeninin alkollü ürünlerden alınan yüksek vergiler olduğunu savunuyor. Aybaş, "Bu kaçağın ve ölümlerin önüne geçmek için alkol fiyatlarının makul fiyatlara getirilmesi gerekiyor. Bunu vatandaşa yüksek satmak, gerçekten de doğru bir politika değildir. Ölümlerin sebebi yüksek vergiler ve zamlardır" dedi. Saat 22:00’den sonra alkol satış yasağının da insanları internet üzerinden kaçak alkole yönlendirdiğini belirten Özgür Aybaş, bayiler olarak kendilerinin dahi artık kaçak içkileri ayırt edemediklerini kaydetti.
TTB EKONOMİK KRİZİ İŞARET ETTİ
Türk Tabipleri Birliği (TTB) Halk Sağlığı Kolu Başkanı Uzman Doktor Nasır Nesanır, metil alkol zehirlenmelerinin toplumsal bir sorun olduğunu kaydetti. Türkiye’nin Avrupa’da alkollü içkinin en pahalı olduğu ülkeler sıralamasında üçüncü sırada olduğuna işaret eden Nesanır, ekonomik kriz, işsizlik, Covid 19 salgını, alkol fiyatlarından alınan yüksek vergiler, etil alkolün evde üretimi ve marketlerde satışının yasaklanması gibi etkinlerin sahte içkiye yönlendirdiğini kaydetti. Nasır Nesanır, şunları kaydetti:
İşsizlik, geçim güçlüğü yaşanması, ekonomik kriz dönemlerinde alkol tüketimi artıyor. Şimdi biz bir ekonomik krizin içerisindeyiz. Bu dolayısıyla alkol tüketimini arttıran bir süreç. Bu durumda insanlar normal alkoldeki vergi oranları çok yüksek olunca merdiven altı alkol temin etme yollarına giriyorlar.
ZEHİRLENME BELİRTİLERİ NASIL ANLAŞILIR?
Metin alkolün alındığı ilk bir saatte kanda zirve noktasına ulaştığını ve hafif sarhoşluk dışında bir belirtisi olmadığını dile getiren Nesanır, ancak bundan sonraki sürecin kritik olduğunu vurguladı, şu uyarılarda bulundu:
İşin asıl tehdidi metil alkolün vücutta yakılmasıyla vücutta açığa çıkan formik asittir. Bu yüzden zehirlenme belirtileri 12 ile 24 saat sonra ortaya çıkmaya başlar. Bundan sonra bulantı, kusma, karın ağrısı, görme bozuklukları, tansiyon düşüklüğü, böbrek yetmezliği, bilincin tamamen kaybedilmesi, koma gibi ölümle sonuçlanan tablolarla karşılaşılabiliyor. O yüzden yurttaşlarımızın kesinlikle alkol tüketmemesi, en ufak belirtide derhal sağlık kuruluşuna gitmesi gerekiyor. Bu konuda hiç zaman kaybetmemeli, hızlı hareket edilmelidir.
Nasır Nesanır, zaman kaybedilmesi halinde ölüm, körlük, böbrek yetmezliği, beyinde hasar gibi kalıcı sorunlara yol açtığını kaydetti.
İSTANBUL VALİLİĞİ'NDEN AÇIKLAMA
İstanbul Valiliği, sahte alkol zehirlenmeleri hakkında açıklamada bulundu. Açıklamada, İstanbul'da 46 kişi sahte alkol zehirlenmesiyle hastaneye başvurduğu, 22'sinin hayatını kaybettiği, 16'sının da tedavisinin sürdüğü belirtildi. Ayrıca 5 kişinin hayati tehlikesinin bulunmadığı, kalan 3 kişinin de taburcu edildiği bilgisi paylaşıldı.
Ayrıca Valilik tarafından, kontrol ve denetimlerde 12 şüpheliden 4'ünün tutuklandığı, 2 şüpheli hakkında da Adli Kontrol Hükümleri uygulandığı ifade edildi.
Açıklama şöyle:
İlimizde meydana gelen "sahte alkol zehirlenmesi" olaylarının önlenmesi amacıyla İl Jandarma Komutanlığı ve İl Emniyet Müdürlüğü ekiplerimizce yapılan tespitlerde; 46 şahsın Sahte Alkol Zehirlenmesi şüphesiyle hastanelere başvurduğu, 22 şahsın (11’i yabancı) hayatını kaybettiği, 16 şahsın (5’i yabancı) ise hayati tehlikelerinin olduğu ve tedavilerinin sürdüğü, 5 şahsın hayati tehlikesinin olmadığı, 3 şahsın ise taburcu edildiği tespit edilmiştir.
Sürdürülen kontrol ve denetim faaliyetlerinde; yakalanan 12 şüpheli şahıstan 4’ü tutuklanmış, 2 şüpheli hakkında Adli Kontrol Hükümleri uygulanmıştır.
Ayrıca; 16 Kasım-16 Aralık 2021 tarihleri arasında İlimizde alkol kaçakçılığının önlenmesiyle ilgili olarak 56 operasyon gerçekleştirilmiştir. Bu operasyonlarda; haklarında işlem yapılan 78 şüphelinin 14’ü tutuklanmış, 17 şüpheli hakkında Adli Kontrol Hükümleri uygulanmıştır.
Yapılan operasyonlarda; 32.978 adet dolu halde alkollü içki şişesi, 27 ton 619 litre alkollü içki, sahte alkol imalatında kullanılan çok sayıda damıtma kazanı, hortum, huni, kapaklama makinesi, kapak ısıtıcı makineler, alkolmetre, etiket, kapak ısıtma makinesi vb. ele geçirilmiştir. İlimizde sahte alkol imalatı ve alkol zehirlenmesinin önlenmesi konusunda ilgili kurumlarımızın denetimleri yoğun bir şekilde devam etmektedir.
Vatandaşlarımızın görme kaybı başta olmak üzere, birçok sağlık sorununa ve can kaybına yol açabilen sahte içkiye yönelik ihbar ve şikayetlerini güvenlik güçlerimize ve '174' Alo Gıda İhbar Hattına bildirmesi önem taşımaktadır.