Domain anlamına gelen alan adı, çevrimiçi ortamda bir web sitesi oluşturmak istediğiniz zaman, hosting ile birlikte sahip olmanızın şart olduğu, web sitesinin en temel bileşenlerindendir. Alan adları (domainler) web sitelerinin adı ya da adresi olarak da tanımlanabilirler. Her alan adı birbirinden farklı IP adresleri ile eşleşir ve internet tarayıcılarını, önceden belirli olan bir sunucuda yer alan yine belirli dosyalara yönlendirir.
Alan adlarının (domain), birçok türü bulunmaktadır. Bunlar sırası ile üst seviye domain (TLD), genel üst seviye domain (gTLD), ülke kodu üst seviye domain (ccTLD) ve sponsorsuz üst seviye domain (uTLD) dir.
Üst seviye domain, alan adlarının en son kısımlarını oluştururlar ve alan adlarının uzantıları olarak da tanımlanabilirler. Üst seviye domainlere örnek vermek gerekirse "Natro.com" adlı sitenin noktadan sonra gelen kısmı örnek olarak gösterilebilir. Kısacası ".com" bir üst seviye domaindir. Üst seviye domainler (alan adları) ülkelere göre farklılık gösterebilir ve ülkelere özel üst seviye uzantılar ile jenerik üst seviye uzantılar olarak da ikiye ayrılırlar.
Üst seviye uzantılar sayesinde, şirketlerin türleri, sitelerin yer aldıkları ülkeler ya da çoğu web sitesinin ziyaretçilerine hangi özellikleri sunduğu gibi birçok konuda kolaylıkla bilgi sahibi olabilirsiniz. Ayrıca bu sitelerin hükümete ait olup olmadığı, bir okula ait olup olmadığı konusunda da birçok bilgiye yine üst seviye domainler aracılığı ile ulaşabilirsiniz.
Üst seviye domain kullanımları konusunda düzenlemeler oldukça katı bir şekilde uygulanmaktadır. Fakat İnternet Tahsisli İsimler ve Sayılar Kurumu (ICANN) 2010 yılında bir düzenleme yapmış ve bu düzenleme ile de jenerik üst seviye uzantılar ve ticari markalar konusunda kurallar gevşetilmiştir.
Genel üst düzey domain, bir diğer adı ile de gTLD, içinde bulundurduğu "genel" kelimesinin de çağrıştırdığı gibi herhangi bir ülkeye ya da coğrafyaya tanımlı alan adları değildirler. Genel üst seviye domainler (gTLDler) dünyanın herhangi bir yerinde bulunan başka bir kullanıcı tarafından alan adlarında kullanılabilirler. Bu duruma ve genel üst seviye domainlere örnek vermek gerekirse, ".com" herhangi bir kuruluş tarafından kullanılabilir, ".net" herhangi bir ağ hizmeti tarafından kullanılabilir, ".org" yapılan organizasyonların kullanımı için uygundur ve ".edu" ise herhangi bir eğitim kurumu tarafından kullanılabilir. Saydığımız genel üst seviye domainler, ülke ya da coğrafya fark etmeksizin dünyanın dört bir yanından erişime ve kullanıma açıktırlar. Herhangi bir ülke ya da coğrafyayı da hedeflemezler.
Ülke kodu üst seviye alan adları (yani ccTLDler), genel üst seviye domainlerin (yani gTLDlerin) aksine sadece belirli bir coğrafya ya da ülke tarafından kullanıma açıktırlar. Bu durum birçok ülke kodu üst seviye domainin yalnızca kendi ülkeleri tarafından yönetildiklerinden dolayı kapatılmasına ya da kısıtlanmasına yol açabilir. Ülke kodu üst seviye domain alabilmek için genellikle sorumlu ülkelerde yer alan kuruluşların gerektirdiği belli başlı şartlara uyulması gerekmektedir. Bu şartlar ülkeden ülkeye tamamen farklılık gösterebilirler. Bu duruma örnek vermek gerekirse, bazı ülkelerin ülke kodu üst seviye alan adlarının kullanımı için ülkede ikamet şartının araması örnek olarak gösterilebilir. Ayrıca bu durumu kısıtlamayan belli başlı ülkeler de vardır. ".me", ".co", ".tv", ".fm" ve benzeri ülke kodu üst seviye alan adları, kısıtlaması bulunmayan ccTLDlere örnek olarak gösterilebilir. Bu sebepten dolayı bu ve benzeri birçok ccTLD'ye sahip web sitelerini görebilmeniz mümkündür.
Sponsorsuz üst seviye alan adları (yani uTLDler), genel üst düzey alan adlarının (gTLDlerin) içinde yer alan farklı bir kategori olarak karşımıza çıkarlar. Sponsorsuz üst seviye alan adlarına ".com" ya da ".info" gibi kullanımları herhangi bir kayıt şirketi tarafından kısıtlanmayan genel üst düzey alan adlarından örnek verilebilir.
Domainler ilk olarak 1980'li yıllarda kullanıcıların kullanımına sunulmuştur. Domainler ilk olarak kullanıma sunulduklarında toplam 7 adet gTLD vardı ve bu gTLDlerin de sadece üç tanesi kısıtlama olmadan kaydedilebiliyordu. Bu üç adet gTLD ise günümüzde hepimizin duyduğu ".com", ".net" ve ".org"dan oluşuyordu. TLD seçeneklerinin az olması sebebi ile çoğu insan, ".com" adlı uzantıya yöneldi. Bundan dolayı da günümüzde ".com" adlı uzantı birçok kullanıcı tarafından en çok tercih edilen TLD'ler arasında yer alıyor. Ayrıca ".com" TLD'sinin çok uzun zamandır sanal dünyada var olmasından dolayı da ".com" gibi popüler ve akılda kalıcı TLD bulmak mümkün olmuyor.
En başta "Natro.com" web sitesinden verdiğimiz örneğe dönecek olursak, "Natro" kelimesi "Natro.com" adlı web sitesinin ikinci seviye domain bilgisini oluşturmaktadır. İkinci seviye alan adları bir web sitesinin adresinde yer almalıdır ve bu durum da web siteleri için oldukça önemlidir. Bunun sebeplerine değinecek olursak;
Alan adı sorgulama, web siteniz için etkileyici bir alan adı düşündükten sonra yapmanız gereken ilk işlemdir. Alan adınızın başka bir kişi tarafından halihazırda kullanılıyor oluşu, alan adınızı kiralamanız için önünüzde bir engeldir ve bu engel sizlere maddi yaptırımlara sebep olabilir. Bundan ötürü alan adı sorgulaması mutlaka yapılmalıdır.
Alan adı sorgulama işlemini domain alabileceğiniz internet sitesinde yer alan "alan adı sorgula" ya da "domain sorgula" seçeneğini tıkladıktan sonra almak istediğiniz alan adını girerek işlemi tamamlayabilirsiniz.
Alan adı sorgularken, almak istediğiniz alan adının başkası tarafından alınıp alınmadığı dikkat edilmesi gereken en önemli konulardandır. Halihazırda alınmış bir alan adını kullanmaya başlarsanız, bu durumun maddi açıdan sizlere getirebileceği birçok problemle karşılaşabilirsiniz.
Alan adı sorgularken dikkat etmeniz gereken bir diğer konu da alan adınızın alınması halinde sizlere önerilen diğer alan adı seçenekleridir. Bu önerilere dikkat etmeli ve web siteniz için en uygun alan adını seçmelisiniz.
Alan adı sorgulama ve alan adı kiralama konusunda Türkiye'de lider konumda bulunan, birçok işlemin güvenli ve pratik bir biçimde yapıldığı "Natro.com" adresini ziyaret edebilirsiniz. Domain sorgulama için arama barına aklınızdaki domaini arayın ve 40’dan fazla domain uzantısı için sonuçları listeleyin. Üstelik en uygun fiyatlar da yine Natro’da!