Türkiye'de 5-6 yaş çocuklarının yüzde 71'inin evinde 3'ten az çocuk kitabı ya da resimli kitap bulunuyor. Bilimsel araştırmalar yüksek sosyoekonomik düzeyden ailelerde yetişen çocukların 4 yaşına geldiklerinde 45 milyon kelime duyduklarını, oysa düşük sosyoekonomik seviyede yetişen çocukların sadece 13 milyon kelime duyduklarını gösteriyor.
Türkiye'nin 2018 PISA sonuçlarına göre, sosyoekonomik olarak en üst yüzde 25'lik dilimde yer alan öğrencilerin ortalama okuma puanı 513 iken en alt yüzde 25'lik dilimdekilerin 437. Aradaki fark büyük oranda erken çocukluk döneminden başlayan bu eşitsizlikten kaynaklanıyor. 32 milyon kelimelik farkı kapatabilmek için çocukları küçük yaşlardan itibaren kitaplar aracılığıyla yeni kelimeler ve kavramlarla tanıştırmak büyük önem taşıyor. İşte bu gerçekten yola çıkan Anne Çocuk Eğitim Vakfı (AÇEV) 5 yıldır sürdürdüğü ve bugüne kadar 12 bin çocuğa ulaşan ‘Okuyan Bir Gelecek' projesini dijital platforma taşıdı.
AÇEV'in bu platformunu (www.okuyanbirgelecek.org) ziyaret eden çocuklar ünlü sanatçıların sesinden kitapları dinlerken ebeveynler de çocuklarının dil ve zihinsel gelişimine destek olacak kitaplara ulaşabiliyor. Beren Saat, Cem Yılmaz, Demet Evgar, Fatih Türkmenoğlu, Genco Erkal, Selçuk Yöntem, Songül Öden ve Yekta Kopan'ın çocuklara kitap okuduğu projede çocuklara okuma alışkanlığı kazandırılması amaçlanıyor.
‘EŞİTSİZLİKLER DERİNLEŞTİ'
Aradaki 32 milyon kelimelik farkı kapatabilmek için çocukları küçük yaşlardan itibaren kitaplar aracılığıyla yeni kelimeler ve kavramlarla tanıştırmanın büyük önem taşıdığını belirten AÇEV Genel Müdürü Burcu Gündüz Maşalacı projeyle ilgili şunları söyledi:
“Salgın öncesinde de birçok araştırma, gelir ve eğitim düzeyi azaldıkça ebeveynlerin çocuklarını desteklemeye yönelik bilgi ve becerileri ile ev ortamındaki öğrenme materyallerinin miktarının azaldığını bizlere söylüyordu. Salgın nedeniyle okul ve mahalle ortamında sunulan imkanlardan mahrum kalan çocuklar, ev ortamında olan kaynaklarla sınırlı kaldı. Salgın bu nedenle hane ortamlarını destekleme konusunda bize yön verdi ve cesaretlendirdi. Okuyan Bir Gelecek platformunu ile erken yaşlarda olumsuz şartlarda yaşayan çocukların daha avantajlı olan akranlarından geri kalmasını önlemeye çalışıyoruz.”
BAĞIŞ DA YAPILABİLİR
Platform üzerinden bir bağış hareketi de başlatan AÇEV, evlerinde kitap olmayan 100 bin çocuğu kitaplarla buluşturmayı hedefliyor. ‘Okuyan Bir Gelecek' ziyaretçileri, Kidega üzerinden kitap satın alıp, 3747'ye SMS göndererek ya da FonZip üzerinden bağış yaparak daha çok çocuğun projeden faydalanmasına destek olabiliyor.
(Sözcü'den Nazan Doğaner Halıcı)