ABD Hazine Bakanlığı, Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) küresel ekonomiye destek sağlama kapasitesini güçlendirmek için üye ülkelerin kotalarının artırılmasını destekleyeceğini açıkladı.
Hazine Bakanlığı Uluslararası İlişkilerden Sorumlu Müsteşarı Jay Shambaugh, Küresel Kalkınma Merkezi’nde yaptığı konuşmada, IMF’nin küresel finansal istikrar için hayati bir rol oynadığını belirtti.
Shambaugh, “IMF’nin küresel ekonominin karşı karşıya olduğu zorluklara yanıt verme kapasitesini güçlendirmek için, tüm üyeler genelinde geniş bir artış için kotaların artırılmasını destekleyeceğiz.” dedi.
Kotaların eşit oranda artırılması yoluyla IMF’nin daha demokratik bir kurum haline getirilmesini desteklediklerini belirten Shambaugh, kotaların IMF’nin temelini oluşturduğunu, üyelerin oy kullanma gücünü ve IMF finansmanına erişimini belirlediğini aktardı.
Shambaugh, eşit oranda kota artışının IMF’nin borç alınan kaynaklara olan bağımlılığını azaltacağını, fona daha tutarlı ve öngörülebilir düzeyde kaynak sağlayacağını ifade etti.
ÜLKE KOTASI NEDİR, TÜRKİYE’NİN KOTASI NE KADAR?
Üye ülkelerin, ekonomisinin küresel ekonomideki payına göre bir IMF kotası belirleniyor. Bu süreçte ülkelerin ekonomik büyüklükleri, dışa açıklık oranları, sermaye hareketlerinden etkilenme durumları ve rezervlere ilişkin değişkenlerden oluşan bir kota formülünden de faydalanılıyor.
Kotalar genellikle her beş yılda bir gözden geçiriliyor. Kotalar üye ülkenin oy gücünü, IMF'den sağlanacak finansal desteğin miktarını (erişim limiti dâhil olmak üzere) ve SDR tahsisatlarında alınacak payları da belirleniyor.
2016 yılı Mayıs ayı itibarıyla IMF'nin toplam kotası 476,8 milyar SDR olup, Türkiye’nin kotası 4.658,6 milyon SDR (özel çekme hakları) seviyesinde.
SDR, IMF'nin uluslararası rezerv para birimi. IMF, SDR'ları üye ülkelerin merkez bankalarına rezerv varlığı olarak ihraç ediyor. SDR'ın değeri beş büyük uluslararası para biriminin oluşturduğu sepet kurla günlük olarak belirleniyor. Bu para birimleri ve sepet kurdaki oranları şöyle: Dolar (yüzde 42), euro (yüzde 31), yuan (yüzde 11), yen (yüzde 8) ve sterlin (yüzde 8).
SDR'ların tahsisi için oylamada IMF genel kurulunda hissedarların yüzde 85'inin onayı gerekiyor. ABD'nin yüzde 16,5'lik bir oy hakkı bulunduğu için Washington yönetiminin görüşü belirleyici.
IMF, Ağustos 2021’de Türkiye’ye kotasına göre 6,3 milyar dolarlık SDR tahsis etmişti. Bu para TCMB’nin rezervlerine eklenmişti. IMF’de üye ülkelerin kotasının artırılması, Türkiye’ye aktarılabilecek kotanın da artırılması anlamına gelecek. (AA)