CNBC'nin, ismi açıklanmayan kaynaklara dayandırdığı haberine göre, Türkiye S-400 alımını iptal etmemesi halinde ciddi yaptırımlar ile karşılaşacak. İddiaya göre, anlaşmanın iptal edilmemesi durumunda Türkiye F-35 programından çıkarılacak, Ankara'nın sipariş ettiği 100 adet F-35 teslim edilmeyecek, ABD yaptırımlarına maruz kalacak ve NATO'dan sert tepkiyle karşılaşacak.
CNBC'ye konuşan ABD Dışişleri Bakanlığı'ndan bir yetkili "S-400 teslimatı tamamlanırsa Türkiye'nin çok gerçek ve olumsuz sonuçlarla karşılaşacağının altını çiziyoruz" dedi.
ÇAVUŞOĞLU: NATO SİSTEMLERİNE ENTEGRE EDİLMEYECEKTİR
Dışişleri Bakanı Mevlut Çavuşoğlu her ne kadar geçen ay Washington'un kaygılarını dikkate aldıklarını söylemiş olsa da Ankara, S-400 hava savunma sistemi alımından vazgeçmeyi düşünmediğini bildirmiş, sistemin ilk parçalarının Haziran veya Temmuz ayları içinde gelebileceğini açıklamıştı.
Geçen hafta Avrupa Konseyi'nin kuruluş yıl dönümü için bulunduğu Letonya'da konuşan Çavuşoğlu, "ABD'nin S-400'lerin F-35'lere tehdit oluşturduğu gibi bir iddiası var. Biz çok net bir şekilde ifade ettik bu sistem tamamen bizim kontrolümüzde olacak, NATO sistemlerine entegre edilemeyecektir" demişti.
Akar, dün akşam gazetecilerle gerçekleştirdiği toplantıda soruları yanıtlarken, “ABD’lilerle genel anlamda Fırat’ın doğusu, F-35, Patriot gibi konularda bir esneme var, yakınlaşma görüyoruz” dedi. Türkiye’nin Rusya’dan S-400 alımına şiddetle karşı çıkan ABD, böyle bir alım olması halinde bazı yaptırımları devreye sokacağını, Ankara’nın da dahil olduğu F-35 savaş uçağı programından çıkarılacağını açıkladı. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ise Moskova ile bu sistemin alımında anlaşma sağlandığını ve geri adımın söz konusu olmadığını defalarca açıkladı.
Türkiye’nin ciddi bir hava ve füze tehdidi altında olduğunu, bunun açıkça görüldüğünü kaydeden Akar, “Ülkemizi korumak ve kollamak için hava savunma sistemi ihtiyacı açık. Bunun için tedbirler alma ihtiyacı açık. Bu savunma sistemi, kimseyi tehdit etmiyor. Sizin bir saldırı düşünceniz varsa rahatsız olursunuz. Tek amacımız ülkemizi ve milletimizi savunmak” dedi. Türkiye’nin 1990’lı yılların sonundan bu yana hava savunma sistemi arayışı içinde olduğunu, ancak ortak ihracat, teknoloji transferi gibi bazı kriterleri bulunduğunu kaydeden Akar, Çin, Rusya, Avrupa (Fransa-İtalya ortaklığı) ve ABD ile yapılan görüşmelerde Rusya ile anlaşmanın sağlandığını belirtti. “Cumhurbaşkanımız da ‘bu iş bitti’ diye söyledi. Bu işin (S-400 alımının) bittiğini biliyoruz” diyen Akar, şöyle devam etti: “Bu konunun (S-400 alımının) F-35’e bağlanması ayrı bir güçlük. Burada dokuz ortak var. F-35 anlaşmasının herhangi bir yerinde ortaklardan biri S-400 alırsa ortaklıktan çıkarılır diye madde yok. Ortaklık için ödeme payının yapılması lazım. Türkiye Cumhuriyeti 1.2 milyar dolar ödeme yaptı. Biz ortak olarak bize sipariş verilen parçaları da zamanında ürettik. Başka ortak olarak ne yapalım?”
AKAR: ÜZERİMİZE DÜŞENİ YAPTIK
Kasım’da gelecek iki adet F-35’in Malatya’ya konuşlanacağını kaydeden Akar, “Bizim üzerimize düşen ne varsa bunları yaptık. Beklentimiz F-35 programının planlandığı gibi yürütülmesi” dedi. Akar, sorunların aşılması için ABD’lilerle bazı gayri resmi görüşmeler olduğunu da belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü: “ABD bize F-35 teslim etmiyor ama Rusya çok gelişmiş S-400 sistemini bize veriyor. Siz teknolojinin çalınacağını düşünüyorsunuz da Rusya düşünmüyor mu? Konuşmalar, görüşmeler devam ediyor. Burada duygusal değiliz, heyecanlanmıyoruz. Aklı selim dışına çıkmıyoruz. Normal anlaşmalar sözleşmeler neyi gerektiriyorsa iki ülke arasında anlaşmalar neyi gerektiriyorsa yapıyoruz. Zaman zaman bazı zorluklar olsa da gidişatta şu ana kadar keskin dönüş olmadığını görmekten memnunuz.”
Akar, önümüzdeki aylarda S-400’ün gelmesinin ardından ABD’nin CAATSA yaptırımlarının devreye girmesi halinde neler yapabileceğinin hesabını yaptıklarını belirterek, “Türkiye CAATSA yaptırımlarının hayata geçmesine yönelik de hazırlık yapıyor” dedi. S-400 sisteminin geldiğinde konuşlanacağı yer konusunda çalışıldığını belirterek, “Bu bataryanın en öncelikli yere konuşlandırılması gerekiyor, bu konuda çalışılıyor. S-400 ve F-35 gibi iki sistemin birbirini etkilemeyecek şart ya da mesafenin belirlenmesini için çalışma yapılmasını istiyoruz” dedi. Akar, “S-400 eğitimleri için Rusya’ya askeri personel gönderdik, gönderiyoruz, göndereceğiz… Önümüzdeki aylarda da gitmeye devam edecekler” dedi ve Rus askeri personelin de Türkiye’ye gelebileceğini belirtti.
PATRIOT TEKLİFİ
ABD’lilerden Patriot konusunda 28-29 Mart’ta yeni bir teklif geldiğini, bunda fiyat, teknoloji transferi, ortak üretim, ortak ihracat gibi bazı şartların yenilendiğini kaydeden Akar, “Tam istenildiği gibi olmasa da (bu teklif), ilgili kurumlar çalışmaların sürdürüyor ve cevaplarını hazırlıyor” dedi.
İtalyan-Fransız ortaklığı SAMP/T hava savunma sistemi konusunda konsept çalışmasının Ekim ayında bitmesini istediklerini belirten Akar, “Ekim’e kadar çalışma devam eder ve çalışmaları sürdürürsek, nasıl üretim yapacağımızı görüşmeye başlayacağız. Savunma sanayinde çeşitlilik esas; Patriot, SAMP/T ile görüşüyoruz, S-400’ü alıyoruz” dedi.
Akar, “Bize bir tane SAMP/T bataryasının Türkiye’ye konuşlandırılması önerildi. Bir keşif yapacaklar. İncirlik’te İspanyolların Patriot, Kahramanmaraş’ta İtalyaların SAMP/T bataryası var. Bu iki yerde inceleme teklif ettiler” dedi.
FIRAT’IN DOĞUSU
Akar, ABD ile yapılan görüşmelerde Suriye sınırında 20 millik (30-35 km’lik) bir hat çekilmesi konusunda mutabakat sağlandığını, PYD’nin silahlarını bırakıp güneye gitmesinin söylediğini belirterek, “Burası teröristlerden arındırılsın, biz burada güvenlikli bölge haline gelsin dedik. Burada ABD bir süre önce NATO’ya ve Avrupa ülkelerine davette bulundu. Buraya Fransa, İngiltere’nin asker göndermesi istendi. Burada cevap yok” dedi ve şöyle devam etti:
“TSK burada hem hazır hem muktedir. Biz bunu yapabiliriz. Bu bölgenin de güvenliği bakımından sağlıklı bir çözüm olur. Bu konuda ABD’de, burada da konuşuldu. Burada yavaş da olsa ABD’lilerde bir esneklik var, bize doğru yaklaştıklarını görüyoruz.”