Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin 2 Aralık 2014'teki cemevlerinin ibadet yeri sayılması ve diğer ibadet yerlerine tanınan haklardan yararlanması kararıyla birlikte Türkiye'nin 'resmi' ibadethane haritası değişiyor.
Alevi dernekleriyle görüşen CHP Genel Başkan Yardımcıları Sezgin Tanrıkulu, Veli Ağbaba ve Genel Sekreter Gürsel Tekin, Ocak ayında 229 CHP'li belediyeye bir genelge göndererek, meclis toplantılarında cemevlerine ibadethane statüsünü tanımasını istemişti. Şubat ve Mart ayında yapılan belediye meclisi toplantılarında 70 ilçede cemevlerine, AİHM kararı ve 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun ilgili maddeleri uyarınca resmi olarak ibadethane statüsü verildi. Son olarak CHP İstanbul İl Başkanı Murat Karayalçın, İstanbul'daki 14 CHP'li belediyenin ibadethane kararını meclislerinden geçirdiğini açıkladı.
AKP'lLİ İKİ BELEDİYE KABUL ETTİ
Cemevlerine yasal ibadethane statüsü veren 70 belediyenin 4'ü farklı partilerden oluşuyor. AK Partili İzmir Selçuk Belediyesi bu konuda ilginç bir örnek oluşturuyor. Selçuk'ta belediye başkanlığı yerel seçimler sonrası CHP'den seçilen Dr. Zeynel Bakıcı'nın AKP'ye geçmesiyle el değiştirmişti. Ancak belediye meclisinde çoğunluğuna sahip olan CHP'lilerin oylarıyla ilk kez AKP'li bir belediye cemevine ibadethane statüsü verdi. AKP'li Kağıthane Belediyesi geçen ay usul nedeniyle reddettiği önergeyi bu ay kabul etti. Kağıthane Belediye Başkanı Fazlı Kılıç cemevine yasal statü kararını belediyenin hukuk komisyonuna götürdü.
DEDEYE MAAŞ BAĞLANDI
Bunun dışında MHP'li Nazilli Belediyesi ve DBP'li Akdeniz Belediyesi de Alevi vatandaşların yüzünü güldüren kararlara imza attılar. Belediye meclislerinin bir çoğunda gürültü koparan cemevine yasal statü verilmesi, bazı yerlerde tüm partilerin ortak kararıyla oy birliği, bazı yerlerde ise oy çokluğuyla geçti. Bazı belediyeler ise cemevlerindeki dedeler ile çalışanları kadroya alarak maaş bağladı. Bu örneklerden biri olan Beşiktaş Belediye Başkanı Murat Hazinedar, "Bu kararla birlikte cemevine resmi olarak hizmet edebiliyoruz. Belediye kadrosuna dede aldık" dedi.
CEMEVİ İMAR PLANINDA
DBP'li Tunceli Belediyesi ise bu çalışmaları bir adım daha ileri götürerek Türkiye'de ilk kez belediye meclisi kararıyla merkeze bağlı Cumhuriyet Mahallesi'nin imar planına cemevini ibadethane olarak işledi. Ancak İstanbul Büyükşehir, Zeytinburnu, Beykoz, Manisa, Çorum, Uşak, Zonguldak-Ereğli, Mersin-Tarsus gibi bir çok belediyenin meclis toplantısında cemevlerinin ibadethane sayılmasına yönelik oylamalarda önergeler ya reddedildi ya da gündeme bile giremedi.
Hangi belediyeler kabul etti?
- İstanbul: Maltepe, Avcılar, Ataşehir, Kadıköy, Beşiktaş, Bakırköy, Sarıyer, Silivri, Büyükçekmece, Beylikdüzü, Çatalca, Adalar, Kartal, Şişli, Kağıthane (AKP),
- İzmir: Narlıdere, Karşıyaka, Bergama, Konak, Karabağlar, Bornova, Dikili, Güzelbahçe, Torbalı, Balçova, Seferihisar, Foça, Selçuk (AKP)
- Aydın: Didim, Kuşadası, Efeler, Söke, Nazilli (MHP),
- Mersin: Mezitli, Silifke, Yenişehir, Akdeniz (DBP)
- Muğla: Bodrum, Menteşe, Milas
- Adana: Çukurova ve Seyhan, Karataş
- Tekirdağ: Çorlu, Çerkezköy, Kapaklı
- Ankara: Çankaya, l Bursa: Mudanya, Nilüfer
- Hatay: Defne, Samandağ, Arsuz
- Antalya: Muratpaşa, Konyaaltı
- Eskişehir: Odunpazarı, Tepebaşı
- Malatya: Arguvan, Hekimhan
- Zonguldak: Alaplı, Gümeli
- Tunceli: Hozat, Pülümür
- Balıkesir: Bandırma, Ayvalık
- Bingöl: Kiğı
- Erzincan: Ulalar
- Sinop: Gerze
- Kırklareli
-Çanakkale - Edirne
'VALİLERDEN DAVA BEKLEMİYORUZ'
Cemevlerinin ibadethane statüsüne kavuşmasıyla nelerin değiştiğini Alevi Kültür Dernekleri Genel Başkanı Doğan Demir, VATAN'a şöyle anlattı: "Bu kararla cemevlerinin su ve elektrik faturalarını belediyeler ödüyor ve bakım, onarım ve temizlik işlerini belediyeler karşılıyor. Cemevlerine ibadethane statüsü vermek çok doğru ve geç kalmış bir karardır. Alevi toplumu bunu çok olumlu ve demokratik bir karar olarak görüyor. Devletten beklediğimiz şeyi belediyeler yapıyor. Bunu önce BDP'li belediyeler başlattı. Ama oralarda cemevi çok olmadığı için CHP'nin hareketiyle Alevi nüfusun yoğun olduğu ilçelerde alınan ibadethane statüsü kararları somutlaştı. Bu belediye meclis kararlarına valilikler dava açabilir ama biz açmalarını beklemiyoruz. Mülki amirler karşı çıksa da biz cemevlerini ibadethane olarak kullanıyoruz. Aynı uygulamayı MHP'li belediyelerden de bekliyoruz. MHP'li Nazilli Belediyesi ibadethane statüsünü ilk veren ilçelerden biri oldu. Ayrıca önümüzdeki günlerde MHP Genel Merkezi'yle görüşerek onlarında cemevlerine ibadethane statüsü verilmesini parti kararı olarak almasını isteyeceğiz."