2021 Nobel Ekonomi Ödülü sahiplerini buldu

Ekonomoistler David Card, Joshua Angrist ve Guido Imbens bu yılki Nobel Ekonomi Ödülü’nün sahipleri oldu. Nobel ekonomi ödülü bu yıl, ABD’deki fast food sektöründen, Castro döneminde Küba’dan göçe kadar farklı alanlarda gerçek dünya temelli ekonomik etkileri gösteren “doğal deneylerin” kullanımına öncülük eden ekonomistler Card, Angrist ve Imbens’e verildi.

İsveç Kraliyet Bilim Akademisi tarafından yapılan açıklamada kazananların 10 milyon İsveç kronu (yaklaşık 1.14 milyon dolar) ödülü paylaşacağı açıklandı.

Kanada doğumlu Card’ın “İşgücü ekonomisine ampirik katkıları dolayısıyla” ödülün yarısını alacağı belirtilirken Angrist ve Imbens’in ise “ilişkilerin analizindeki metodolojik katkılarından dolayı ödülün diğer yarısını alacağı belirtildi.

KLİNİK DENEYLER YAPAMIYORLAR AMA…

Ekonomistler, tıp ve diğer bilimsel alanların tersine, klinik deneylerini katı bir şekilde kontrol edemiyorlar. Doğal deneylerde, deneydeki etmenlerin dünyaya olan etkilerinin hesaplanması için gerçek hayattaki durumlar kullanılıyor. Bu yaklaşım, diğer alanlarda da kullanılmaya başlandı.

Doğal deneylere örnek olarak, Kanada doğumlu ekonomist Card’ın 1990’ların başında ABD’deki New Jersey eyaletindeki asgari ücret artışı üzerine yaptığı deney gösterilebilir. Card’ın bu deneyi, asgari ücretteki artışların daima istihdamda düşüşe yol açtığı görüşünün bilim insanları tarafından sorgulanmasına yol açtı.

Yine Card’ın yaptığı başka bir deney, Fidel Castro’nun 1980’de Kübalıların gönüllü olarak ülkeyi terk etmelerine izin vermesinin ekonomik etkileri üzerineydi. Card, Küba’dan Miami’ye yapılan yoğun göçe rağmen düşük eğitim seviyeli Miami sakinleri için maaş ya da iş gücü anlamında olumsuz etki saptayamadı.

Nobel ekonomi ödülünü veren komitesinin başkanı Peter Fredriksson, “Bu araştırma nedensellikle ilgili çok önemli soruları cevaplama kabiliyetimizi büyük ölçüde geliştirdi. Bu da topluma büyük bir fayda sağladı” dedi.

HEPSİ ABD’DE GÖREV ALIYOR

Önceki yıllardaki Nobel ekonomi ödüllerini de ABD’deki araştırma enstitülerinde ve üniversitelerde çalışan bilim insanları almıştı. Card şu anda Berkeley’deki University of California; Angrist, Cambridge’teki Massachusetts Institute of Technology’de; Hollanda doğumlu Imbens ise Stanford University’de çalışıyor.

İsveçli iş insanı ve mucit Alfred Nobel’in isteği doğrultusunda dağıtılan ödüller 1901’den beri veriliyor. Nobel Barış ve Edebiyat Ödülleri’nin arkasında kalan Nobel Edebiyat Ödülü son yıllarda etkili ekonomistlere ödül vererek adından söz ettiriyor.